Önceki haftalarda varislerimizden, oluşum sistemlerinden ve teşhis yollarından bahsetmiştim. Bugün de kısaca tedavi seçenekleri konusunda sizi bilgilendirmeye çalışacağım. Varislerimizi iki başlık altında toplarsak bunlardan birincisi sıhhat sorunu ikincisi ise kozmetik sorunlardır.
Bugün isterseniz sağlıktan bahsedelim.
Varis dünyada bilinen en eski hastalıklardan biridir. MÖ. 1550’de Ebers papirüslerinde varisli bacaklar görülmektedir. Ayrıca uzun süre ayakta kalan, uzun yürüyüşlere giden Roma askerlerinin varislerden korunmak için bacaklarına ceylan derisini sıkı sardıkları bilinmektedir. İlk cerrahi girişimler yüzyıllar önce yapılmış 1800’lü yıllarda ise kozmetik tedaviler tanımlanmıştır.
Son birkaç yüzyılda birçok cerrahi gelişim denenmiş olsa da stripping dediğimiz varisli damarların ayak bileğinden ve kasıktan yapılan birkaç santimlik kesilerden bulunması, ayak bileğinden kasığa kadar içinden bir tel ilerletilmesi ve kasıkta ana damara döküldüğü yerden, yüzeyel damarın kesilip ayrılmasını takiben, telin üstüne bağlanarak ayak bileğinden telle birlikte sıyrılarak çıkartılması ameliyatıdır.
Tarihte en yaygın olarak kullanılan tekniktir ve günümüzde de sayısı azalmakla birlikte nadiren de olsa kullanılmaktadır. Stripping; genel anestezi gerektirmesi, hastane yatışı, damar çekilip çıkartılırken yan kısımların kopup açık kalmasına nedeniyle kanama, morluk ve bu kanamalara bağlı olarak oluşan ödemden ötürü önemli ağrılara sebep veren bir ameliyattı. Ayrıyeten üstte saydığım sebeplerden ötürü önemli formda iş güç kaybına sebebiyet verilmekte uygulanan tekniğin ufak detaylarına uyulmadığı takdirde emboliye bağlı vefat riski taşıyan bir ameliyattı.
2.1 yüzyılın başında 2002 yılında birinci sefer tanımlanan lazerle ameliyat, varis cerrahisinde bir ihtilal yaratmış, hastaları olduğu kadar hekimleri da rahatlatmıştır.
Bu teknikte ultrason eşliğinde diz altı orta bölümlerden damarın içerisine yerleştirilen bir plastik iğnenin içerisinden lazer kateteri kasık bölgesinde büyük yüzeyel toplardamarın ana damara döküldüğü bölgeye kadar ilerletilmekte, yeniden ultrason eşliğinde ameliyat sonrasında emboliye sebep olmayacak bir lokalizasyonu yerleştirilip yerinden emin olunduktan sonra lazerin oluşturduğu ısı hasarından etraf dokunun etkilenmemesi maksadıyla tümesan anestezi dediğimiz içinde adrenalin bir karbonat ve lokal anestezik bulunan buzlu serumun yakılacak olan damar boyunca çepeçevre enjeksiyonu ile devam edilen bir girişidir.
Burada birden fazla emel vardır.
1. Buzlu serumla etraf dokularda (kas, sinir, atardamar gibi) oluşabilecek hasarını engellemek.
2. Hem soğuk hem sıvının bası tesiriyle damarı daraltarak lazerle olan teması arttırmak.
3. Adrenalinle muhtemel kanamaları sınırlayıp tekrar damarı büzüştürmek.
4. Lokal anestezik ile ameliyat sonrasına rahat geçirmenizi sağlamaktır.
Tüm bu süreçleri tamamladıktan sonra dilek edilen güç ve istek edilen müddet güç kaynağından ayarlandıktan sonra (genelde 8 watt 8 saniye 1 santim) yakma süreci gerçekleştirilir. Damar anında kapanır. Bu sürecin başarısı %99’a yakın olarak verilmekte, kalan %1 risk ise çoklukla aygıt kaynaklı rastgele bir arızaya karşı gücün iletilememesi, kâfi olmaması üzere başlıklarda toplanabilmektedir.
Son 20 yıl içerisinde en yaygın olarak uygulanan, üzerinde en çok deneyim edinilmiş ve başarısı en yüksek olan lazer teknolojisinin yanı sıra radyo frekans, buhar, kimyasal ve fizikî hasar oluşturarak kapatma metotları, bunun yanında süratli donan yapıştırıcılara dayanan yollarda bulunmaktadır.
Benim tercihim üstte bahsettiğim üzere en yaygın ve en yüksek başarıyı sağlayan lazer ameliyatıdır.
Lazerle varis ameliyatı aslında anjiyografi üzere kolay bir teşebbüstür. Amerika ve Amerikan ekolü dediğimiz ülkelerde, muayenehane kaidelerinde yapılmasına müsaade verilmekle birlikte Türkiye’de hastanelerde ve ameliyathane koşullarında yapılması zarurî olduğu için maalesef ki ismi ameliyattır. Bu isim sizi korkutmakta ve bir çoğunuzun tedavisine ertelemesine sebep olmaktadır. Bunun şuurunda olarak sizlere detaylı olarak toplumsal medyamdan bilgilendirmeye çalışıyorum.
Açık cerrahi üstte bahsettiğim üzere genel anestezi, hastane yatışı gerektiren, epeyce ağrılı, kanamalı, ödemli, iş- güç kaybına sebep olan ve hatta hayati risk taşıyan bir teşebbüs olmasına karşın, lazerle uyguladığımız usul günübirlik yani hastaneye yatışı gerektirmeyen genel anestezi kullanmadığımız, lokal anestezi ve uyku ilacı tercih ettiğimiz, kanama, ağrıya sebep olmayan. Toplamda hastaneye giriş ve çıkışınızın 4-5 saat içerisinde olduğu yürüyerek gelip yürüyerek gittiğiniz bir teşebbüstür. Bilhassa vurgulamak istiyorum; bu bir ameliyat değil, bir teşebbüstür.
Ameliyatlarda kesinlikle kesi ve dikiş olur. Lazerle varis tedavisinde kesi ve dikiş katiyetle bulunmamaktadır. Burada yazımı bitirmeden yinelemek istediğim en değerli başlık varis yaşla birlikte artan ve 70’li yaşlarda %70’lere ulaşan sıklığıyla dünyanın en fazla rastlanılan hastalıklardan biridir. 50 yıl öncesinde annelerimizin, anneannelerimizin periyodunda bilhassa de doğumların çok olduğu yıllarda varis güya hayatın, yaşlanmanın, doğurganlığın doğal bir kesimi olarak algılanmaktaydı. Lakin, kolay ulaşılabilir ucuz ultrasonografinin keşfi ile teşhis çok yaygınlaşmış ve çok kolaylaşmış.
Son 20 -30 yılda gelişen teknoloji ile tekrar kolay ulaşılabilir çağdaş tedavi seçenekleri her yerde sunulmuştur. Kolay, hayatın olağan bir modülü olarak görünen varis aslında ilerleyip komplikasyonları ortaya çıkmaya başladıkça günlük hayatımızı etkileyen iş güç kaybına sebebiyet verebilen ve hatta ileri olaylarda pıhtı oluşumu ile hayatı tehdit edebilen bir patolojidir. Başka yandan, alternatifsiz olarak yer çekimine karşı yaşadığımızdan, varis kaçınılmaz bir formda ilerleyecek ve tedavi edilmediği sürece komplikasyonlara sebebiyet verebilecektir. Siz de bu kadar kolay ulaşılabilir teşhis ve tedavi imkanlarından yararlanın. İşi büyütmeyin bir an önce sağlıklı bacaklarla hayatınıza devam edin. Haftaya kozmetik tedavilerle görüşmek dileğiyle.
